Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.
Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.
Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.
Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.
Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle. | Ko je bacio prvi paradajz i tako otpočeo Paradajz revoluciju? To zaista niko ne zna. Možda je to bio neki pobunjenik protiv Franka ili učesnik karnevala koji se oteo kontroli. Sudeći prema najpopularnijoj verziji ove priče, tokom festivala Los Gigantes ( defile gigantskih lutki od papira), lokalni stanovnici su nastojali da izazovu tuču na sceni kako bi privukli pažnju. Oni su se slučajno zadesili kod kolica sa povrćem koja su se nalazila u blizini i počeli da bacaju zrele plodove paradajza.. Nedužni posmatrači su se u to uključili, tako da je bacanje paradajza eskaliralo u masovni metež sa paradajzom koji je leteo na sve strane. Začetnici ovog meteža su morali da nadoknade štetu prodavcima paradajza, ali to nije zaustavilo ponavljanje ovakvih scena.- niti nastanak nove tradicije. Bojeći se neke nove nekontrolisane eskalacije, vlasti su donele dekret, zatim popustile, a onda uvele niz zabrana tokom 1950-tih. U 1951. godini, lokalni stanovnici koji su prkosili zakonu bili su uhapšeni, ali je javnost negodovala tražeći njihovo oslobađanje. Najpoznatiji protest protiv zabrane gađanja paradajzom, desio se 1957. godine kada su zagovornici paradjzijade održali kompletnu sahranu makete paradajza, sve sa kovčegom i povorkom. Posle 1957, lokalna vlast je odlučila da smiri tenzije tako što je uvela nekoliko pravila i prihvatila tu uvrnutu tradiciju. Iako paradajz zauzima centralno mesto, slavlje koje traje nedelju dana završava se konačnim prikazom. To je proslava bunjolskih kućnih svetaca, Device Marije i Sv. Luisa Bertrana, sa uličnim defileom, vatrometom u veselom španskom stilu. Kako bi učesnici zadobili snagu za predstojeću tuču, uoči bitke se služi tradicionalna paelja koja predstavlja pravu valensijsku kulinarsku ikonu, jelo od pirinča, morskih plodova, šafrana i maslinovog ulja. Danas, ovaj festival, oslobođen svih okova, ima izvesnu meru i red. Organizatori su otišli tako daleko da, samo za tu priliku koja se dešava jednom u godini, uzgajaju specijalnu vrstu paradjza bez ikakvog ukusa. Slavlje počinje oko 10 sati pre podne kada učesnici pojure da dograbe šunku koja je fiksirana na vrhu zamašćenog jarbola. Posmatrači ih polivaju vodom iz creva uz pevanje i igranje na ulicama. Kada crkveno zvono otkuca podne, u grad ulaze kamioni krcati paradajzom dok povici „Pa-ra-dajz, pa-ra-dajz“ ne dostignu svoj vrhunac. A onda, uz pucnjavu iz vodenih topova, počinje glavni događaj. To je zeleno svetlo za otpočinjanje frontalnog napada bacanjem zgnječenog paradajza na sve učesnike. Tu su: bacači paradajza sa velike udaljenosti, ubice iz neposredne blizine i oni što gađaju sa srednje udaljenosti. Bez obzira kojom se tehnikom služite, vi ćete, kad se igra završi, izgledati (i osećati se) sasvim drukčije. Posle skoro jednog sata, bombaši natopljeni sokom od paradajza su ostavljeni da igraju uličnu salsu u moru od paradajz- bljuzgavice u kojoj je gotovo nemoguće pronaći nešto što je nalik na ceo plod paradajza. Drugi pucanj iz topa označava da je bitka završena. |